Ludzki mikrobiom to kultura trylionów bakterii, które znajdują się w jelitach. Ta kultura bakterii tworzy własny ekosystem w naszym organizmie i w istotny sposób przyczynia się do naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Dobrze funkcjonujący mikrobiom jest niezbędny dla wielu innych procesów zachodzących w organizmie, takich jak trawienie, odporność, a nawet funkcjonowanie mózgu.
W związku z tym nieprawidłowe funkcjonowanie mikrobiomu, takie jak utrata pożytecznych bakterii lub niekontrolowane rozprzestrzenianie się szkodliwych zarazków, może mieć daleko idące konsekwencje zdrowotne. Prawie wszystko, co spożywamy, w taki czy inny sposób wpływa na nasz mikrobiom, ponieważ przenika przez jelito.
Istnieją probiotyki, czyli suplementy diety, które zawierają pożyteczne bakterie jelitowe w celu utrzymania mikrobiomu lub wspomagania jego odbudowy, na przykład po terapii antybiotykowej, która często wybija mikrobiom z równowagi.
Układ Endokannabinoidowy Jako Interfejs Między Mikrobiomem a Mózgiem
Mikrobiom w jelitach i mózgu komunikuje się ze sobą, między innymi poprzez układ endokannabinoidowy organizmu. Obecny stan wiedzy mówi, że system endokannabinoidowy służy jako rodzaj interfejsu komunikacyjnego pomiędzy kulturą bakterii w jelitach i mózgu, który działa w obu kierunkach. Ponieważ kannabinoidy, takie jak CBD, przylegają do receptorów układu endokannabinoidowego, mogą mieć znacznie większy pośredni wpływ na mikrobiom, niż dotychczas sądzono.
Prostym działaniem marihuany na przewód pokarmowy, o którym z pewnością wie wielu, którzy kiedykolwiek spożywali marihuanę, jest głód. Chociaż nie jest on wywoływany przez wpływ na mikrobiom, ten przykład pokazuje w bardzo zrozumiały sposób, że istnieje bezpośredni związek między kannabinoidami a układem pokarmowym, ponieważ receptory CB1 i CB2 znajdują się również w żołądku i jelitach.
Interakcja z Mikrobiomem – Część Efektu CBD
Wiadomo, że CBD może być pomocne w wielu chorobach jelitowych, takich jak zespół jelita drażliwego, zmniejszając stan zapalny lub regulując przepuszczalność błony śluzowej jelit. Wcześniej zakładano, że efekt ten wynika z bezpośredniego wpływu CBD na jelito, ale nowsze zrozumienie jest takie, że wpływ CBD w dużej mierze wynika z opisanego powyżej interfejsu komunikacyjnego między mózgiem a jelitami opartego na kannabinoidach. Poprzez możliwość modulowania aktywności jelit poprzez system endokannabinoidowy za pomocą CBD, stymuluje to również rozwój pożytecznych bakterii we florze jelitowej, które z kolei wypierają patogenne zarazki.
W ten sposób CBD jest pośrednim probiotykiem. Tutaj pożyteczne bakterie nie są dostarczane tak, jak w konwencjonalnych suplementach diety, ale rozmnażanie pożytecznych drobnoustrojów jest regulowane przez system endokannabinoidowy. Odwrotnie, niekorzystne zmiany w mikrobiomie, takie jak rozprzestrzenianie się patogennych zarazków, za pośrednictwem układu endokannabinoidowego mogą przekazywać mózgowi nastrój depresyjny.
Wiadomo, że CBD może być pomocne w leczeniu niektórych chorób psychicznych, takich jak psychozy lub depresja. Do tej pory zakładano, że efekt ten jest generowany przez bezpośredni wpływ CBD na mózg. Pojawia się jednak coraz więcej przypuszczeń, że nie tylko bezpośredni wpływ na mózg, ale także pozytywne zmiany w mikrobiomie, który z kolei komunikuje się z mózgiem za pośrednictwem układu endokannabinoidowego i zgłasza poprawę objawów.
Dotychczas Brak Badań Klinicznych z Udziałem Ludzi
Chociaż badania kliniczne na ludziach wciąż trwają, a opisane powyżej efekty są do tej pory oparte na aktualnym stanie wiedzy na temat mikrobiomu, potwierdzono związek między mikrobiomem a układem endokannabinoidowym u myszy. Myszy również mają mikrobiom złożony z bakterii o tej samej zasadzie działania w jelitach. Skutki zaobserwowane w tym mikrobiomie mogą być w dużej mierze przenoszone na ludzi.
Ten złożony związek został po raz pierwszy udowodniony eksperymentalnie w 2010 roku. Zespół naukowców z Belgii podał myszom prebiotyki, czyli substancje, które stymulują wzrost pożytecznych bakterii w mikrobiomie. Następnie zmierzono aktywność układu endokannabinoidowego w tkance tłuszczowej i okazało się, że układ endokannabinoidowy w tej tkance jest modulowany w kierunku promowania spalania tłuszczu. Również na myszach, w badaniu przeprowadzonym w USA w 2020 roku, stwierdzono, że zmiany w mikrobiomie prowadzą jednocześnie do zmiany w układzie endokannabinoidowym, co z kolei wywołuje objawy depresyjne.
W innym badaniu przeprowadzonym w 2020 roku zbadano wpływ CBD na mikrobiom myszy. Wykazano, że spożycie niskich dawek CBD prowadzi do znacznego wzrostu liczby bakterii probiotycznych z rodzaju A. muciniphila. Równolegle zmniejszyła się względna częstość występowania patogennych bakterii jelitowych. Jednak okazało się również, że duża dawka CBD powodowała miejscowe reakcje immunologiczne w jelicie grubym, co miało negatywny wpływ na przepuszczalność błony śluzowej jelit. Doprowadziło to do tego, że dzięki zwiększonej przepuszczalności z jelita do krwi bez przeszkód przenika więcej toksyn. Na podstawie tych wyników nie można jeszcze jednoznacznie stwierdzić, czy stałe przyjmowanie CBD u ludzi ma wyłącznie pozytywny wpływ na mikrobiom, chociaż uważa się, że CBD może łagodzić stany zapalne jelit.