Syntetyczne Cannabinoidy

Co to jest?
Syntetyczne Cannabinoidy to sztucznie stworzone substancje, które mają podobne działanie do cannabisu roślinnego. Pierwsze syntetyczne cannabinoidy zostały stworzone w latach 1960tych, krótko po tym, jak rozszyfrowano strukturę chemiczną składnika cannabisu o nazwie THC. Pierwotnie syntetyczne cannabinoidy używano w badaniach medycznych, jednak od kilku lat są one spożywane jako narkotyki.

W 2008 roku na niemieckim rynku pojawił produkt pod przykrywką mieszanki ziołowej o nazwie Spice. Osoby konsumujące Spice opowiadały o działaniu podobnym do działania cannabisu. Analizy tego produktu ostatecznie wykazały, że działanie Spice nie wywodzi się z zawartej w nim mieszanki ziół, ale z umieszczonych na niej syntetycznych cannabinoidów. W 2009 roku zakazano tych substancji.

Działanie
Zarówno syntetyczne cannabinoidy jak i THC aktywują receptory w systemie endocannabinoidowym, który znajduje się w naszym układzie nerwowym. Działanie syntetycznych cannabinoidów nie jest jednak identyczne z działaniem THC. Konsumujący Spice mówią o tym, że jego działanie czasem można porównać do cannabisu, jednak zdarza się też, że jest ono całkowicie inne.

Powodem tego zróżnicowanego oddziaływania jest to, że w takich mieszankach ziołowych jak Spice często znajdują się niekontrolowane i nielegalne produkty, których zarówno jakość jak i ilość zawartych składników jest nieznana. Testy wykazały, że koncentracje składników aktywnych są z produktu na produkt bardzo zróżnicowane, a nawet mieszanki ziołowe tej samej marki są różnie dozowane. Ponadto składniki aktywne podczas produkcji takich mieszanek są nierównomierne w nich rozprowadzane, dlatego też bardzo trudno jest przewidzieć związek pomiędzy przyjętą dawką a jej oddziaływaniem.

Nie wiadomo też, jakie dokładnie składniki aktywne są w nich zawarte. Obecnie istnieje nieokiełznana ilość przeróżnych syntetycznych cannabinoidów, które, jeśli chodzi o moc swojego oddziaływania, znacznie się od siebie różnią. W porównaniu do THC naturalnego pochodzenia, działanie syntetycznych cannabinoidów może być nawet kilkanaście razy mocniejsze.

Efekty niepożądane syntetycznych cannabinoidów
Efekty niepożądane sztucznie stworzonych, syntetycznych cannabinoidów są podobne do tych THC. Ze względu na częściowo zwiększoną moc syntetycznych składników aktywnych spożycie tych substancji niesie jednak za sobą bardzo silne skutki uboczne.

Niektóre składniki aktywne mają krótsze działanie niż THC, a u innych działanie może być odczuwalne przez kilkanaście godzin. Najczęstszymi skutkami ubocznymi są kołatanie serca, silny niepokój oraz halucynacje. Istnieją też zanotowane przypadki pojawienia się silnych wymiotów, a kilka z nich było na tyle ostrych, że wymagały interwencji w szpitalu.

Wiele ostrych skutków ubocznych znamy też z THC, jednak niektóre z nich są oceniane jako raczej nietypowe dla działania cannabisu. Zaliczamy do nich niespokojne albo nadpobudliwe zachowanie, ataki skurczowe, nadciśnienie tętnicze, silne mdłości oraz niedobór potasu (hipokalemia). Potas jest ważny dla wielu funkcji organizmu. Przy jego niedoborze mogą występować takie objawy jak zmęczenie oraz niedowład mięśniowy aż po zaburzenia rytmu serca.

Psychoza
Syntetyczne cannabinoidy w naszym mózgu mają niezwykle silną zdolność do wchodzenia w reakcje z receptorami endocannabinoidowymi. Co ciekawe, jest ona jeszcze silniejsza niż dzieje się to w przypadku THC roślinnego pochodzenia i w przeciwieństwie do cannabisu, syntetyczne cannabinoidy nie posiadają cannabidiolu (CBD). CBD w prawdzie nie ma działania psychoaktywnego, ale łagodzi rausz wywoływany przez THC. CBD posiada ponadto funkcję ochronną przeciwko psychotycznym efektom. Konsumujący czują się wtedy bardziej odprężeni i śpiący. W momencie, gdy brakuje CBD, tak jak w przypadku niektórych, silnych odmian cannabisu, rausz staje się bardziej intensywny oraz halucynogenny.

Poprzez brak CBD w syntetycznych cannabinoidach brak też jego funkcji ochronnej przed efektami psychotycznymi. W kombinacji z silniejszą aktywacją receptorów może to wywołać epizody psychotyczne. W prawdzie związek pomiędzy cannabisem a psychozą nie jest jeszcze ostatecznie wyjaśniony, jednak badania wskazują na to, że konsumenci lubujący się w silnych odmianach cannabisu mają zwiększone ryzyko pojawienia się psychozy niż osoby, które jeszcze nigdy nie miały styczności z tą rośliną.

Dotychczasowe raporty na temat syntetycznych cannabinoidów wskazują na to, że tak zwana psychoza paranoidalna spowodowana spożywaniem syntetycznych cannabinoidów rzeczywiście występuje częściej niż przy spożywaniu cannabisu pochodzenia roślinnego. Psychozy często wywołują silne stany lękowe. Konsumenci mówią też o tak zwanych horror-tripach. Istnieje cały szereg przypadków, w których konsumenci podczas psychozy samo okaleczali się i w wyniku tego nawet umierali.

Uzależnienie
Wiadomym jest, że długotrwałe spożywanie cannabisu może nieść za sobą uzależnienie. Tak samo jest w przypadku syntetycznych cannabinoidów. Zaobserwowano, że po zakończeniu chronicznej konsumpcji syntetycznych cannabinoidów pojawiły się symptomy odstawienia jak nadciśnienie tętnicze, mdłości, drgawki, pocenie, koszmary nocne oraz silna chęć sięgnięcia po narkotyki, zwana również cravingiem.

Źródła:

• Auwärter, V. (2011). Der Stoff aus dem Chemielabor. Vortrag auf der Jahrestagung der Bundesdrogenbeauftragten am 11.10.2011.
• Di Forti, M., Marconi, A., Carra, E., Fraietta, S, Trotta, A, Bonomo, M., Bianconi, F., Gardner-Sood, P., O’Connor, J., Russo, M., Stilo, S. A., Mondelli, V., Dazzan, P., Pariante, C., David, A. S., Gaughran, F., Atakan, Z., Iyegbe, C., Powell, J. Morgan, C., Lynskey, M. & Murray, R. M. (2015). Proportion of patients in south London with first-episode psychosis attributable to use of high potency cannabis: a case-control study. The Lancet Psychiatry, 2(3), 233-238.
• Hermanns-Clausen, M., Kneisel, S., Szabo, B. & Auwärter, V. (2013). Acute toxicity to the confirmed consumption of synthetic cannabinoids: clinical and laboratory findings. Addiction, 108(3), 534-544.
• Mills, B., Yepes, A. & Nugent, K. (2015). Synthetic Cannabinoids. Am J Med Sci, 350(1), 59-62.
• Neue-psychoaktive-Stoffe-Gesetz
• Patton, A. L., Chimalakonda, K. C., Moran, C. L., McCain, K. R., Radominska-Pandya, A., James, L. P., Kokes, C. & Moran, J. H. (2013). K2 Toxicity: Fatal case of psychiatric complications following AM-2201 exposure. J Forensic Sci, 58(6), 1676-1680.
• Pressemitteilung Bundesregierung (26.11.2016)
• Spaderna, M., Addy, P. H. & D’Souza, D. C. (2014). Spicing thing up: Synthetic cannabinoids. Psychopharmacology, 228(4), 525-540.
• Van Amsterdam, J., Brunt, T. & van den Brink, W., (2015). The adverse health effects of synthetic cannabinoids with emphasis on psychosis-like effects. Journal of Psychopharmacology, 29(3), 254-263.